برای این که طرز کار و کاربرد دسته موتور خودرو را بدانیم ابتدا این مثال را می زنیم. تصور کنید فردی را که در شرایطی نامتعادل در حال راه رفتن بر روی یک لبه باریک است. واضح است که این شخص برای حفظ خود و شرایط تعادل باید را به یک تکیه گاه تکیه کند یا این که بدن خود را در جهت های مختلفی برای داشتن تعادل تکان دهد. موتور خودرو هم از قسمت های بسیار زیادی تشکیل شده است و این اجزا برای حفظ تعادل و سوار شدن روی هم باید تکیه گاهی داشته باشند. خودرو و بخصوص موتور آن به مانند یک پازل است که از تکه های مختلفی به شکل منظم ساخته شده است. از همین رو موتور خودرو باید دارای تکیه گاهی برای تحمل وزن و حفظ تعادل باشد.
بطور کلی دسته موتورها در زمان نیم کلاج، شتاب گیری، ترمز شدید، تعویض دنده و موارد مشابه ضربه را دفع می کنند و مانع لرزش در اتاق خودرو می شوند. وظیفه این قطعه تحمل وزن موتور خودرو نیز می باشد. دسته موتور گرد، شامل قطعه ای آلمینیومی در وسط و پلاستیک در دور آن بوده و به شکل دایره می باشد.
وظیفه دسته موتور خودرو
می توان از دسته موتور خودرو به عنوان بارز ترین تکیه گاه و حافظ تعادل موتور خودرو نام برد. در یک یک جمله می توان گفت دسته موتور نگه دارنده وزن موتور می باشد. البته این تحمل و اتصال دسته موتور کاملا ساده نیست و وظیفه آن به همین جا ختم نمی شود. و اهدافی دیگر در کنار حفظ وزن خودرو در نظر قرار دارد. دسته موتور گیربکس هم در زیر دالان گاردان جای دارد که وضیفه حفظ و تعادل گیربکس به عهده آن است.
می دانیم که خودرو و موتور آن در حالت هایی تمایل به حرکت و تکان هایی دارد. در هنگام روشن شدن خودرو ، گاز دادن های ناگهانی، عبور از دست انداز و همچنین لرزش های ذاتی دلایل لرزش موتور خودرو می باشند. در این زمان ها موتور نباید بیش از حد تکان بخورد و باید تکیه گاهی محکم آنها را ثابت نگه دارد. تا گشتاور های پیچشی تحمل شود. با کمی دقت درمی یابیم که اجزای خودرو و بخصوص موتور اگر کاملا ثابت باشند و به وسیله پیچ و مهرهی تنها به هم متصل باشند، این تکان ها موجب خرابی و حتی شکستن و ترک خوردن اجزا در اثر لرزش ها می شوند. پس نتیجه می گیریم که این اتصالات بین موتور و گیربکس با شاسی خودرو باید منعطف باشند. باید گفت نگهداری و تعویض به موقع دسته موتور ها در صورت خرابی در راستای نگهداری خودرو به بهترین شکل می باشد.
انواع دسته موتور
اما دسته موتورهایی که بر روی خودرو های معمولی نصب می شوند خود دو مدل هستند: دسته موتورهای لاستیکی و دسته موتورهای هیدرولیکی که خاصیت های متفاوتی دارند.
دسته موتورهای لاستیکی با توجه به مکانیزم ساده ترشان قیمت پایین تری هم دارند. دسته موتور های لاستیکی دارای ابعاد متفاوتی هستند و خود نیازمند نگهداری نمی باشند. از یک قطعه از جنس پلاستیک تشکیل شده اند و با قابلیت ارتعاش و ضربه گیری ، ضربات ناگهانی را جذب می کنند.
دسته موتورهای هیدرولیکی اما پیچیده ترند و از یک فنر، قطعه پلاستیکی و یک سیال تشکیل شده اند. به همین خاطر هم به آنها هیدرولیکی گفته می شوند و واضح است که قیمت بالاتری هم باید داشته باشند. از نظر تعداد و محل بکارگیری دسته موتور ها، در خودرو های مختلف متفاوت می باشند.
در خودروهایی که محور متحرکشان در جلوست و موتور عرضی قرار گرفته است، دو دسته موتور در پایین و یک دسته موتور در بالا قرار گرفته است و در خودرو هایی که پیشرانه آن ها از نوع عرضی می باشد، دسته موتور معمولا از نوع هیدرولیکی می باشد و در صورت خرابی هزینه بر تر هستند. معمولا در خودرو های تولیدی شرکت های پژو و سیتروئن خرابی دسته موتورها هزینه بر تر از تولیدات سایر شرکت های موجود در همین رده هستند.
علائم خرابی دسته موتور
زمانی که دسته موتور گرد خراب شده باشد در شروع حرکت، خودرو به طرفین کشیده شده و به اصطلاح گیج می شود. همچنین باعث لرزش بدنه خودرو شده و هنگام نیم کلاچ کردن، به خودرو ضربه وارد می گردد. تفاوت خرابی در دسته موتورها لرزش موضعی بیشتر، در قسمت دسته موتور مربوطه است. با توجه به اینکه این قطعه از قطعات جلوبندی خودرو بوده، کیفیت و عملکرد نامناسب آن به سایر قطعات جلوبندی نیز آسیب وارد می کند.